Cmentarz, kapliczki i krzyże przydrożne w Pojanie Mikuli – dokumentacja terenowa polskiego dziedzictwa kulturowego w Rumunii
Pojana Mikuli należy do najbardziej znanych polskich osad na Bukowinie. Powstała w 1842 r. w lesistej dolinie potoku Humory na południu Bukowiny.
Górny odcinek doliny zasiedlili Niemcy, a dolny – 40 rodzin góralskich ze Starej Huty na Bukowinie. Niemcy proponowali dla wsi nazwę Buchenwald, Polacy nie wyrazili zgody, wspólnie przyjęto nazwę rumuńską: Poiana Mikului (od polany należącej do chłopa niskiego wzrostu, w tłumaczeniu: Polana Małego). Duży przyrost naturalny i trudne warunki życia sprawiły, że latach 1891–1896 z Pojany wyemigrowało do Bośni, Brazylii, później do Stanów Zjednoczonych kilkadziesiąt rodzin. W 1880 r. wieś zamieszkiwały 643 osoby, w 1940 r. 925 osób. W 1938 r. otwarto tu Polski Dom Ludowy ze stołówką, jadalnią i pokojami gościnnymi. W 1940 r. z Pojany wyjechali wszyscy Niemcy. Gospodarstwa poniemieckie zasiedliła ludność rumuńska. W 1944 r. niemieckie wojska spaliły całą wieś. Mieszkańcy uciekli do lasów, przedostali się przez linię frontu do swoich krewnych w Terebleczu. Po II wojnie światowej część mieszkańców wyjechała do Czechosłowacji, część do Polski, jednak wielu mieszkańców nie opuściło wsi. W 1967 r. w Pojanie mieszkało 331 Polaków, w 1998 r. – około 450. W Polsce potomkowie repatriantów powojennych mieszkają w okolicach Dzierżoniowa.
Celem projektu jest udokumentowanie cmentarza oraz najstarszych krzyży i kapliczek przydrożnych w polskiej części wsi. Zaplanowano serię działań związanych z dokumentacją i inwentaryzacją, zbieraniem informacji ustnych o dokumentowanych obiektach oraz edukacją i upowszechnieniem wiedzy o polskim dziedzictwie kulturowym na Bukowinie w Rumunii. Działania są ukierunkowane na tworzenie sieci współpracy i pamięć społeczną. Wolontariuszami będą członkowie Stowarzyszenia „Głogowska Edukacja Kresowa”, znawcy Bukowiny i studenci Uniwersytetu Zielonogórskiego. Zebrane materiały będą dostępne w bazie Instytutu Polonika, zostaną zaprezentowane w mediach i podczas spotkań upowszechniających w Polsce i w Rumunii. Powstanie strona internetowa, reportaż oraz film o realizacji projektu i jego efektach.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Kwota dotacji celowej: 989 025,00 PLN
Całkowita kwota zadania: 989 025,00 PLN
Data zawarcia umowy: maj 2024
Nazwa zadania: Polskie dziedzictwo kulturowe za granicą - wolontariat
Opis zadania: Program wspiera zaangażowanie społeczne w ochronę materialnych elementów polskiego dziedzictwa kulturowego pozostającego poza granicami kraju. Obejmuje prowadzenie przez wolontariuszy działań związanych z ochroną i rewaloryzacją spuścizny kulturowej powstałej zarówno na obszarze historycznym Rzeczypospolitej w jej granicach z 1772 r., jak i na emigracji.
