Kresowe cmentarze na Ukrainie – 2020
Harcerze Chorągwi Łódzkiej ZHP zrzeszeni w Centrum Dialogu Kostiuchnówka na Ukrainie od 20 lat zajmują się odbudową cmentarzy legionistów J. Piłsudskiego na Wołyniu. Działalność koncentruje się wokół Kostiuchnówki, gdzie w dawnej polskiej szkole z 1936r. - pomniku ku czci Legionistów - funkcjonuje ośrodek harcerski. Ośrodek stanowi miejsce spotkań ludzi na szlaku polskiej tradycji kresowej, młodzieży harcerskiej i szkolnej, pielgrzymów i Polaków z Ukrainy.
Beneficjent: Związek Harcerstwa Polskiego Chorągiew Łódzka.
Projekt "Kresowe cmentarze na Ukrainie - 2020" zakładał odnowienie i uporządkowanie mało znanych mogił, cmentarzy i grobów, związanych z polskim dziedzictwem kulturowym za granicą.
- Stary Polski cmentarz w Kowlu – prace porządkowo-pielęgnacyjne i renowacyjne.
- Polski cmentarz w Kołkach – dalsze systematyczne porządkowanie, przebudowa ogrodzenia, inwentaryzacja zachowanych szczątków nagrobków oraz podjęcie starań o odzyskanie wydzierżawionej pod budowę parkingu części cmentarza.
- Polski cmentarz po wsi i po polskiej samoobronie w Przebrażu - stała opieka w postaci napraw centralnego pomnika, ogrodzenia, wymiany drewnianych krzyży, koszenia i malowania.
- Mogiła rodziny kierownika szkoły w Kostiuchnówce - harcerze i archeolodzy od kilku lat w oparciu o przekazy miejscowej ludności poszukują na cmentarzu wiejskim w Kostiuchnówce pochówku tej rodziny. Specyfika prac ekshumacyjnych prowadzonych na cmentarzu oraz niejasny, spowodowany upływem lat przekaz społeczny, uniemożliwiają odkrycie na razie tego pochówku. Wydaje się , że koniecznym będzie ustawienie symbolicznym pamiątkowej tablicy poświęconej tej rodzinie przy centralnej alejce cmentarnej. Partnerem jest tutaj administracja w Maniewiczach i społeczności wsi Kostiuchnówka.
- Mogiła polskiej nauczycielki z Prilesnej - mogiła na cmentarzu w m. Maniewicze wymaga odnowienia i całorocznej opieki.
- Cmentarz polskich osadników w Tobołach. Zapomniany od dziesiątków lat cmentarz wymaga pełnych prac pielęgnacyjnych i kompletnej odbudowy. Lokalizacja wsi Toboły, oddalenie od głównych szlaków turystycznych, powoduje konieczność stworzenia trwałych upamiętnień na polskich mogiłach. Po odbudowie możemy liczyć na opiekę i patronat nad tym miejsce przez lokalną społeczność wsi,
- Groby polskich proboszczów z Maniewicz znajdują się na cmentarzyku legionowym przy kościele rzymskokatolickim pw. Św. Ducha w Maniewiczach. - Grobami tymi dalej opiekować się będą nasi wolontariusze. przewidujemy naprawę kamiennego ogrodzenia i dalsze nasadzenia roślinnością ozdobną, w uzgodnieniu z księdzem proboszczem A. Kwiczalą,
- Cmentarz po polskiej osadzie historycznej w Optowej wymaga pełnych prac porządkowych, wytyczenia zasięgu pochowków i ogrodzenia.
- Cmentarze wokół Buczacza - cmentarz po nieistniejącej wsi Puźniki. Zakres prac w 2020 roku obejmie: stałe, całoroczne prace pielęgnacyjne, określenie pełnego zasięgu cmentarza i jego ogrodzenie, oczyszczenie oraz ustawienie zaniedbanych i rozbitych nagrobków. Kolejnym cmentarzem, na którym prace rozpoczęły się w 2019 roku, jest cmentarz w Nowosiółce Koropieckiej. Tutaj obok koszenia i ogólnej pielęgnacji planowana jest restauracja zachowanych polskich nagrobków i krzyży. Pozostałe cmentarze to prace związane z odchwaszczeniem, oczyszczeniem i konserwacją polskich nagrobków oraz prace fotograficzno-dokumentacyjne związane z lokalizacją i zakresem pochówków.
Partnerzy: Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku, Harcerski Hufiec Wołyń, Szkoła Ogólnokształcąca IIII stopnia w Kostiuchnówce
Dofinansowanie: 46 100 zł
