Prace konserwacyjne grobu generała Józefa Kalinowskiego na Cmentarzu Łyczakowskim (etap II)
Program Ministra „Ochrona dziedzictwa kulturowego za granicą”
Grobowiec generała Józefa Kalinowskiego i jego rodziny znajduje się w najstarszej części Cmentarza, bezpośrednio przy alejce komunikacyjnej. Wzniesiony został jako dwuczłonowa neogotycka kapliczka – aedicula z ażurową wnęką. Materiał użyty do jej wykonania to głównie wapień, a także marmur szary krystaliczny i czarny wapień zbity (do płyt inskrypcyjnych). Dodatkowe elementy dekoracyjne, takie jak ogrodzenie lub elementy montażowe płyt o kształcie rozet lub kwiatów, wykonane są z żeliwa. Front grobowca wsparty jest na dwóch kolumnach o prostych bazach. Głowice kolumn zdobione są dekoracją roślinną. Kolumny podpierające szczyt budują formę wnęki, która po obu bokach jest również ażurowa. W wyniku ażuru powstałego dzięki wysunięciu kolumn do przodu i pogłębieniu wnęki, na bocznych ścianach kapliczki powstały podłużne okna zdobione gotyckim profilowaniem, zakończone motywem trójliścia, zakomponowanym w łuku ostrym. Od frontu grobowiec podkreślony jest strzelistym łukiem i wimpergą. Całość wieńczy krzyż o fazowanych ramionach. Od frontu wimpergę na krawędziach zdobią żabki oraz ażur w formie trójliścia zamkniętego w okręgu. W narożnikach szczytu umieszczono cztery pinakle, zwieńczone kwiatonami i zdobione czołgankami. We wnęce na głównej ścianie zakomponowano herb Kalinowa i Pilawa, a także cztery tablice inskrypcyjne różnych wielkości, znajdujące się jedna nad drugą. Herby wykonane zostały w wapieniu w formie płaskorzeźb, pokryte polichromią mającą imitować spatynowany brąz. Kapliczka została wzniesiona dla uczczenia pamięci Józefa hr. Kalinowskiego na zamówienie córki Olgi z hr. Kalinowskich ks. Ogińskiej. Kalinowski zmarł we Lwowie 8 lutego 1825 r. Józef Kalinowski, syn Seweryna Ksawerego hr. Kalinowskiego na Wielkiej Kamionce h. Kalinowa i Elżbiety z Olbrackich h. Jelita, zamieszkały w Galicji, służył w armii napoleońskiej, m. i. był pułkownikiem huzarów w wojsku westfalskim. Później był generałem brygady armii Księstwa Warszawskiego. W 1810 r. podał się do dymisji i zamieszkał na Wołyniu. Był kawalerem orderu Legii Honorowej i orderu Krzyża Wojskowego Virtuti Militari. Zmarł we Lwowie. Według ksiąg cmentarnych Łyczakowa i tablic inskrypcyjnych, oprócz generała Józefa Kalinowskiego w krypcie pod grobowcem pochowani są członkowie spokrewnionej z nim rodziny z hrabiów Brzezia Russockich herbu Zadora.
Działania realizowane w ramach projektu w 2024 r. zakładają dokończenie prac konserwatorsko-restauratorskich przy grobowcu gen. Józefa Kalinowskiego. W 2023 r. przy demontażu kostki brukowej odkryto płytę dekorowaną techniką terrazo – jedyne tego typu na Cmentarzu Łyczakowskim, ale też ustalono, że stan zachowania obiektu jest gorszy niż zakładano przy przystępowaniu do prac konserwatorskich. Dalsze prace przy grobowcu będą wymagały ekspertyzy konstruktorskiej i projektu naprawczego.