To czego nie widać
Wystawa „To czego nie widać. Kulisy prac konserwatorskich nad rzeźbą Chrystusa Frasobliwego z kaplicy Boimów we Lwowie” jest swoistym zaproszeniem do świata konserwatorów zabytków. Pozwala obserwować pracę specjalistów, którzy pracują nad rzeźbą liczącą ponad 400 lat. Ekspozycja opowiada o specyfice tej pracy widzianej przez pryzmat poszczególnych działań.
Wędrujemy szlakiem kolejnych badań i przemierzamy etapy prac konserwatorskich. Widzimy rzeźbę tak, jak widzą ją eksperci. Dzielimy radość nieoczekiwanych sukcesów i poznajemy gorzki smak niespełnionych nadziei. Pomagają w tym archiwalne fotografie, dokumentacja konserwatorska i nowoczesne technologie, jak skaning 3D czy filmy pokazujące nie tylko czyszczenie laserem, lecz także podróż rzeźby z wysokości niemal 30 m do poziomu posadzki w pracowni konserwatorskiej. Nie jest to praca oczywista ani łatwa, bo mamy do czynienia z niezwykle skomplikowanymi technologiami wykorzystującymi najnowsze odkrycia naukowe w dziedzinie fizyki i chemii. Czasem też zdarza się, że zakładane etapy prac konserwatorskich ulegają zmianie pod wpływem uzyskanych wyników badań.
Najważniejszym elementem wystawy jest… oryginalna rzeźba Chrystusa Frasobliwego, którą po raz pierwszy w historii możemy oglądać z bliska, czyli z perspektywy na co dzień niemożliwej. Figura Chrystusa Frasobliwego powstała bowiem jako zwieńczenie kopuły kaplicy Boimów we Lwowie, jednego z najcenniejszych zabytków miasta, który ma wysokość ok. 30 m. Zazwyczaj więc rzeźbę widać tylko z oddali. Teraz jednak możemy ją analizować z odległości zaledwie kilkudziesięciu centymetrów. Dzięki temu widać strukturę jej materiału czy detale. Widoczne nieprawidłowe cechy anatomiczne są efektem tego, iż została zaprojektowana do oglądania z oddali, z dołu, wtedy patrzenie z dolnej perspektywy wyrównuje „błędy” zamierzone przez autora rzeźby.
W tej chwili figura Chrystusa Frasobliwego jest najbardziej wnikliwie przebadanym zabytkiem na terenie Ukrainy. Działania, które rozpoczęły się w 2021 r., były prowadzone dzięki staraniom i partnerstwu miasta Lwowa, Lwowskiej Narodowej Galerii Sztuki i Instytutu Polonika. Część funduszy na konserwację zebrała i przekazała „Fundacja Rozwoju Edukacji i Nauki Bankowej” Wyższej Szkoły Bankowej we Lwowie. Wystawa „To czego nie widać” jest efektem działań zarówno konserwatorskich – dążących do zabezpieczenia polskiego dziedzictwa poza granicami kraju, jak i popularyzatorskich, by upowszechniać wiedzę o śladach Polaków na świecie. Przede wszystkim jednak jest zwróceniem uwagi na bezsprzeczną wartość działań dotyczących dbałości o wspólne dziedzictwo kulturowe świata.
Kurator: Marta Kruczyńska
Scenografia: Artmontage & Elipsy
Identyfikacja wizualna: Andrzej Pągowski
Redakcja: Iwona Hardej
Tłumaczenie na jęz. ukraiński: Iurii Tkachuk
Tłumaczenie na jęz. angielski: Małgorzata Matysik
Patronat honorowy:
Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Piotra Glińskiego
Ambasadora Ukrainy w Rzeczypospolitej Polskiej Wasyla Zwarycza
Partnerzy:
Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej we Lwowie
Lwowska Narodowa Galeria Sztuki im. Borysa Woznickiego
Miasto Lwów
Patroni medialni:
Polska Agencja Prasowa, Polskie Radio, Polskie Radio dla Zagranicy, Polskie Radio dla Ukrainy, TVP Polonia, Architektura. Murator, Kurier Galicyjski, Renowacje i Zabytki, Nowa Europa Wschodnia, Spotkania z Zabytkami
Miejsca ekspozycji wystawy:
24.10-25.11.2023 r. – Galeria Okno na kulturę, Warszawa
od 15.01.2024 – Muzeum J. J. Pinsla, Lwów (Ukraina)
Zapraszamy do obejrzenia filmu będącego elementem wystawy oraz relacji z wernisażu w Warszawie.
Do pobrania
Chrystus_Frasobliwy_wystawa.pdf